Treści stałe

Zakład Gospodarki Komunalnej 

Łączna 115

26-140 Łączna

tel. 41 25 48 465

Nr rachunku bankowego dla opłat za wodę i ścieki:

64 8520 0007 2003 3000 3091 0001

 

 Baza sprzętowa Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej

Zakład Gospodarki Komunalnej posiada na wyposażeniu:

- nowy ciągnik New Holland

- wóz asenizacyjny

- kosiarka bijakowa

- samochód volkswagen brygadówka

- samochód osobowy ford fiesta

- przyczepa traktorowa

- zamrażarka do rur

- monitoring na pompowniach w Czerwonej Górce i Kamionkach

• 
• 
• 
•  

• 
• 
• 
•  

Zakład świadczy usługi w zakresie:

nowa mikrokoparka

Cennik usług

cennik usług

 

 

 Ujęcia wody w gminie Łączna.

a) Ujęcie wody w Klonowie

• 
• 
• 
•  

b) Ujęcie wody w Zaleziance

• 
• 
•  

 

W ostatnich miesiącach pracownicy Zakładu Gospodarki Komunalnej przeprowadzili czynności konserwacyjne na ujęciach wody w gminie Łączna.

 

Zakres wykonanych robót obejmował:

Ujęcie w Klonowie :

- pomalowane zostały ściany w stacji uzdatniania wody zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz,

- wymalowane zostały również wnętrza studni włącznie z armaturą,

- pomalowano pokrywy studni,

- uszczelniono kołnierze betonowe na studniach głębinowych,

- został przeprowadzony całkowity remont nadbudowy zbiornika wody,

- wymienione zostały drzwi sztuk 2, wejściowe do stacji uzdatniania,

- zamontowana została rynna spustowa i zbierająca,

- wymieniona została główna magistrala na SUW,

- wymienione zostało złoże katalityczne i przeprowadzona została aktywacja na SUW,

- wymieniono również pompę głębinową ,

Dnia 05.11.2019r. przeprowadzono dezynfekcję zbiornika.

Ujęcie Czerwona Górka :

- uzupełnione zostały elementy ogrodzenia przy studni nr1,

- wymieniono siatkę przy wywietrznikach na studniach ,

- pomalowane zostały pokrywy zewnętrzne na studniach,

- pomalowano wnętrze studni Nr1,

- pomalowano bramę wejściową na studni Nr1 w Czerwonej Górce.

Ujęcie Zalezianka:

- wykonano malowanie szachtów w studni na ujęciu,

- pomalowano włazów do studni,

- uszczelniono kołnierze betonowe studni,

Wyżej wymienione roboty dały wymierny efekt w postaci poprawy ciśnienia w wodociągu oraz zdatności wody. Zakład wykonał roboty samodzielnie inwestując z własnych środków 25 tys. zł.

wyniki badań

• 
• 
• 
• 
• 
• 
•  

 

KLAUZULA INFORMACYJNA O PRZETWARZANIU DANYCH OSOBOWYCH

W związku z realizacją wymogów Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (tzw. RODO) informujemy o zasadach przetwarzania Pani/Pana danych osobowych oraz o przysługujących Pani/Panu prawach z tym związanych.
1. Administratorem Pani/Pana danych osobowych przetwarzanych w Zakładzie Gospodarki Komunalnej w Łącznej jest Kierownik Zakładu, Łączna 115 26-140 Łączna.
2. Jeśli ma Pani/Pan pytania dotyczące sposobu i zakresu przetwarzania Pani/Pana danych osobowych w zakresie działania Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej, a także przysługujących Pani/Panu uprawnień, może się Pani/Pan skontaktować się z Inspektorem Ochrony Danych Osobowych w Zakładzie Gospodarki Komunalnej w Łącznej; za pomocą adresu Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
3. Administrator danych osobowych – Kierownik Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej, przetwarza Pani/Pana dane osobowe na podstawie obowiązujących przepisów prawa, zawartych umów oraz na podstawie udzielonej zgody.
4. Pani/Pana dane osobowe przetwarzane są w celu/celach:
a) wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Zakładzie Gospodarki Komunalnej w Łącznej;
b) realizacji umów zawartych z kontrahentami Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej;
c) w pozostałych przypadkach Pani/Pana dane osobowe przetwarzane są wyłącznie na podstawie wcześniej udzielonej zgody w zakresie i celu określonym w treści zgody.
5. W związku z przetwarzaniem danych w celach o których mowa w pkt 4 odbiorcami Pani/Pana danych osobowych mogą być:
a) organy władzy publicznej oraz podmioty wykonujące zadania publiczne lub działające na zlecenie organów władzy publicznej, w zakresie i w celach, które wynikają z przepisów powszechnie obowiązującego prawa;
b) inne podmioty, które na podstawie stosownych umów podpisanych z Zakładem Gospodarki Komunalnej w Łącznej przetwarzają dane osobowe dla których Administratorem jest Kierownik Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej;
6. Pani/Pana dane osobowe będą przechowywane przez okres niezbędny do realizacji celów określonych w pkt 4, a po tym czasie przez okres oraz w zakresie wymaganym przez przepisy powszechnie obowiązującego prawa.
7. W związku z przetwarzaniem Pani/Pana danych osobowych przysługują Pani/Panu następujące uprawnienia:
a) prawo dostępu do danych osobowych, w tym prawo do uzyskania kopii tych danych;
b) prawo do żądania sprostowania (poprawiania) danych osobowych – w przypadku gdy dane są nieprawidłowe lub niekompletne; oraz do uzupełnienia danych niekompletnych;
c) prawo do żądania usunięcia danych osobowych (tzw. prawo do bycia zapomnianym), w przypadku gdy:
- dane nie są już niezbędne do celów, dla których były zebrane lub w inny sposób przetwarzane,
- osoba, której dane dotyczą, wniosła sprzeciw wobec przetwarzania danych osobowych,
- osoba, której dane dotyczą wycofała zgodę na przetwarzanie danych osobowych, która jest podstawą przetwarzania danych i nie ma innej podstawy prawnej przetwarzania danych,
- dane osobowe przetwarzane są niezgodnie z prawem,
- dane osobowe muszą być usunięte w celu wywiązania się z obowiązku wynikającego z przepisów prawa;
d) prawo do żądania ograniczenia przetwarzania danych osobowych – w przypadku, gdy:
- osoba, której dane dotyczą kwestionuje prawidłowość danych osobowych,
- przetwarzanie danych jest niezgodne z prawem, a osoba, której dane dotyczą, sprzeciwia się usunięciu danych, żądając w zamian ich ograniczenia,
- Administrator nie potrzebuje już danych dla swoich celów, ale osoba, której dane dotyczą, potrzebuje ich do ustalenia, obrony lub dochodzenia roszczeń,
- osoba, której dane dotyczą, wniosła sprzeciw wobec przetwarzania danych, do czasu ustalenia czy prawnie uzasadnione podstawy po stronie administratora są nadrzędne wobec podstawy sprzeciwu;
e) prawo do przenoszenia danych – w przypadku gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:
- przetwarzanie danych odbywa się na podstawie umowy zawartej z osobą, której dane dotyczą lub na podstawie zgody wyrażonej przez tą osobę,
- przetwarzanie odbywa się w sposób zautomatyzowany;
f) prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych – w przypadku gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:
- zaistnieją przyczyny związane z Pani/Pana szczególną sytuacją, w przypadku przetwarzania danych na podstawie zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej przez Administratora,
- przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez Administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą jest dzieckiem.
8. W przypadku gdy przetwarzanie danych osobowych odbywa się na podstawie zgody osoby na przetwarzanie danych osobowych (art. 6 ust. 1 lit a RODO), przysługuje Pani/Panu prawo do cofnięcia tej zgody w dowolnym momencie. Cofnięcie to nie ma wpływu na zgodność przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem, z obowiązującym prawem.
9. W przypadku powzięcia informacji o niezgodnym z prawem przetwarzaniu w Zakładzie Gospodarki Komunalnej w Łącznej; Pani/Pana danych osobowych, przysługuje Pani/Panu prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego właściwego w sprawach ochrony danych osobowych ( tj. Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych)
10. W sytuacji, gdy przetwarzanie danych osobowych odbywa się na podstawie zgody osoby, której dane dotyczą, podanie przez Panią/Pana danych osobowych Administratorowi ma charakter dobrowolny.
11. Podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest obowiązkowe, w sytuacji gdy przesłankę przetwarzania danych osobowych stanowi przepis prawa lub zawarta między stronami umowa.
12. Pani/Pana dane mogą być przetwarzane w sposób zautomatyzowany i nie będą profilowane.

 

 

 

UCHWAŁA Nr XXIX/145/2017
RADY GMINY ŁĄCZNA
z dnia 15 lutego 2017r.

w sprawie zatwierdzenia taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę
i zbiorowe odprowadzanie ścieków na terenie Gminy Łączna .

Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446 z późn. zm.) oraz art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015 r. poz. 139 z późn. zm.) uchwala się, co następuje:

§ 1.
Zatwierdza się taryfę na zbiorowe zaopatrzenie w wodę na terenie
Gminy Łączna w wysokości:

1) 4,50 zł netto/m³ dostarczonej wody dla indywidualnych gospodarstw domowych

2) 4,50 zł netto/ m³ dostarczonej wody dla pozostałych odbiorców

3) Stawka miesięcznej opłaty abonamentowej dla odbiorców wyszczególnionych w pkt 1 rozliczonych na podstawie odczytów wskazań wodomierza – 2,40 zł. netto/m-c.

4) Stawka miesięcznej opłaty abonamentowej dla odbiorców wyszczególnionych w pkt 1 rozliczanych na podstawie ryczałtu
- 2,40 zł netto/m-c

5) Stawka miesięcznej opłaty abonamentowej dla odbiorców wyszczególnionych w pkt 2 rozliczanych według wskazań wodomierza oraz według przeciętnych norm zużycia wody - 7,20 zł. netto/m-c na odbiorcę.
§ 2.
Zatwierdza się taryfę na zbiorowe odprowadzanie ścieków na terenie Gminy Łączna w wysokości – 7,28zł. netto/m³ dla wszystkich grup taryfowych.

§ 3.
1. Ustala się dopłatę z budżetu Gminy dla indywidualnych gospodarstw domowych w wysokości :
a) 0,95 zł. ( netto) + VAT do każdego m³ dostarczonej wody
b) 4,28 zł. ( netto) + VAT do każdego m³ ścieków odprowadzanych
do kanalizacji

2.Ustala się dopłatę z budżetu Gminy do ścieków dla pozostałych odbiorców
w wysokości - 2,18 zł ( netto ) + Vat do każdego m³ ścieków odprowadzanych do kanalizacji.

§ 4.
1. Cenę wody , którą obowiązani są zapłacić odbiorcy z indywidualnych
gospodarstw domowych, ustala się na kwotę - 3,55 zł/m³+ Vat.

2. Cenę wody , którą obowiązani są zapłacić odbiorcy pozostali ,
ustala się na kwotę - 4,50 zł/m³ + Vat.

3. Cenę ścieków określoną w § 2 uchwały , którą obowiązane są zapłacić
indywidualne gospodarstwa domowe ustala się na kwotę - 3,00 zł/ m³
+ Vat.

4. Cenę ścieków określoną w § 2 uchwały , którą obowiązani są zapłacić
pozostali odbiorcy 5,10 zł /m³ + Vat

§ 5.
Dopłata, o której mowa w § 3 będzie przekazywana dla Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej w formie dotacji przedmiotowej. Terminy przekazywania dotacji określa odrębna uchwała.

§ 6.
Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Łączna oraz Kierownikowi Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej.

§ 7.
Kierownik Zakładu Gospodarki Komunalnej w Łącznej zatwierdzone taryfy ogłasza w sposób zwyczajowo przyjęty na terenie Gminy Łączna w terminie 7 dni od dnia podjęcia niniejszej uchwały.

§ 8.
Traci moc uchwała Nr XVII/82/2016 Rady Gminy Łączna z dnia 3 marca 2016r. w sprawie zatwierdzenia taryf za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków na terenie Gminy Łączna.

§ 9.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od 1 kwietnia 2017r.

 

                       KOMUNIKAT

Zakład Gospodarki Komunalnej w Łącznej przypomina,
o zakazie odprowadzania ścieków opadowych i wód drenażowych oraz wrzucania zabronionych prawem substancji i odpadów do kanalizacji sanitarnej

Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę
i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r., poz. 139, 1893
z 2016r. brzmi: „Zabrania się wprowadzania ścieków bytowych i ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych przeznaczonych do odprowadzania wód opadowych, a także wprowadzania ścieków opadowych i wód drenażowych do kanalizacji sanitarnej
Art. 9.2. Zabrania się wprowadzania do urządzeń kanalizacyjnych w szczególności:
1.odpadów stałych, które mogą powodować zmniejszenie przepustowości przewodów kanalizacyjnych, a w szczególności żwiru, piasku, popiołu nawet jeżeli znajdują się one w stanie rozdrobnionym.
2. odpadów płynnych nie mieszających się z wodą, a w szczególności sztucznych żywic, lakierów, mas bitumicznych, smół i ich emulsji, mieszanin cementowych.
3. substancji palnych, których punkt zapłonu znajduje się w temperaturze poniżej 85 °C a w szczególności benzyn, nafty, oleju opałowego, karbidu, trójnitrotoluenu
4. substancji żrących i toksycznych, a w szczególności mocnych kwasów i zasad, formaliny, siarczków, cyjanków, oraz roztworów amoniaku, siarkowodoru
i cyjanowodoru.
5. odpadów ścieków z hodowli zwierząt, a w szczególności gnojówki, gnojowicy, obornika i ścieków z kiszonek.
Największe problemy eksploatacyjne powstają z powodu wrzucania do sieci kanalizacji sanitarnej chusteczek nawilżających i pieluszek dla dzieci, patyczków do czyszczenia uszu, rajstop oraz tłuszczów i substancji ropopochodnych. Powyższe odpady higieniczne i tekstylne winny być przez mieszkańców wrzucane do koszy na śmieci i wywożone w ramach wywozu odpadów z terenu gminy Łączna a substancje ciekłe utylizowane.

W przypadku wprowadzania ścieków opadowych i wód drenażowych oraz wrzucania zabronionych prawem substancji i odpadów do systemu kanalizacji sanitarnej grożą sankcje, o których mowa w art. 28 ust. 4a cyt. wyżej ustawy.
Mając powyższe na uwadze, ZGK prosi właścicieli posesji, z których ścieki socjalnobytowe, przemysłowe oraz wody opadowe i drenażowe odprowadzane są do sieci kanalizacji sanitarnej, do dobrowolnego usunięcia istniejących nieprawidłowości
i nie wrzucania zabronionych prawem substancji i odpadów.
Informujemy, że Zakład będzie przeprowadzał kontrole w w/w zakresie. W przypadku stwierdzenia nielegalnych podłączeń ścieków opadowych i wód drenażowych do kanalizacji sanitarnej oraz wrzucania zabronionych prawem substancji i odpadów zostanie wszczęte postępowanie administracyjne
Zakład Gospodarki Komunalnej w Łącznej
Mgr inż. Marek Walkowicz

 

 

Łączna dnia 20.04.2017

KOMUNIKAT

SZANOWNI MIESZKAŃCY GMINY ŁĄCZNA

Zakład Gospodarki Komunalnej w Łącznej informuje, że będzie sukcesywnie w ramach możliwości finansowych ZGK przeprowadzał planową wymianę wodomierzy głównych na terenie gminy Łączna.

Zgodnie z art. 15 pkt. 3 Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, koszty nabycia zainstalowania i utrzymania wodomierzy głównych ponosi przedsiębiorstwo wodno - kanalizacyjne. Natomiast zgodnie z art. 27 pkt. 6 tejże Ustawy ilość wody bezpowrotnie zużytej uwzględnia się wyłącznie w przypadkach, gdy wielkość jej zużycia na ten cel ustalana jest na podstawie dodatkowego wodomierza zainstalowanego i utrzymanego na koszt odbiorcy usług. Legalizacja wodomierzy tak głównych jak i tych dodatkowych jest ważna 5 lat.

Po wykonaniu montażu nowego wodomierza zostanie wypełniony przez pracownika ZGK Łączna protokół montażu wodomierza głównego.

Dodatkowo prosimy o podanie pracownikowi ZGK zaktualizowanych danych niezbędnych do wypełnienia załącznika do protokołu montażu wodomierza. Dane zapisane w załączniku są konieczne do sporządzania przez ZGK Łączna raportów i sprawozdań dla instytucji kontrolnych związanych z ochroną środowiska.

W związku z powyższym prosimy o przygotowanie dostępu do tych urządzeń i umożliwienie wykonania prac montażowych oraz podpisanie protokołu wymiany wodomierza i załącznika nr 1.

Będziemy starali się skontaktować z odbiorcami wody w formie powiadomień i ogłoszeń oraz telefonicznie.

Istnieje możliwość zgłoszenia wymiany wodomierza przez odbiorców wody pod numerem telefonu
41-25-48-465 w godzinach:

poniedziałek 7.30 – 16,00 wtorek – czwartek 7.30 – 15.30 oraz piątek 7.30 – 15.00.

W załączeniu:
1. Protokół montażu wodomierza
2. Załącznik nr 1- do protokołu montażu wodomierza

                                                                                                         Z poważaniem:

 

                         PROTOKÓŁ MONTAŻU WODOMIERZA

      Spisany w dniu ...........................................w miejscowości ...............................................................................
      W obecności Użytkownika ...................................................................................................................................
      ..................................................................................................................................................................................
      .................................................................................................................................................................................
                                                        (imię i nazwisko, adres)

     w sprawie wymiany wodomierza nr fabryczny .............................................................................................
     w budynku mieszkalnym / lokalu użytkownika ............................................................................................
     ze stanem wodomierza ( w dniu wymiany) ....................................................................................................

    Zainstalowano wodomierz o nr fabrycznym .................................................................................. ze stanem
    początkowym ....................................... cechy plomby ....................................... Legalizacja ............................
    Przyczyna wymiany ...............................................................................................................................................
    ..................................................................................................................................................................................
    Osoba wymieniająca wodomierz :
           1. .........................................................................................................
           2. ........................................................................................................
   Stwierdziła poprawność wykonanych prac oraz zgodności numerów identyfikacyjnych wodomierzy.
   Inne wnioski : uwagi / bez uwag/    ......................................................................................................................

   ..................................................................................................................................................................................
   Integralną częścią protokołu montażu jest załącznik nr 1 do protokołu wymiany wodomierza
   Na tym protokół zakończono i po przeczytaniu podpisano.
       Załączniki:
      1. Załącznik nr 1 do protokołu wymiany wodomierza (na odwrotnej stronie).

   Podpis użytkownika/odbiorcy wody:                                        Podpis osoby wymieniającej wodomierz

 

załącznik do protokołu

 

 

 AKTUALNE BADANIA WODY W RZECE KAMIONCE

Poniżej przedstawione zostały ostatnie wyniki badań wody - próbek pobranych przed i za oczyszczalnią ścieków w Kamionkach gm. Łączna. Jednocześnie dementujemy wszelkie podejrzenia o zanieczyszczanie rzeki przez tut. oczyszczalnię. Wg opinii technologa sprawującego nadzór nad naszą oczyszczalnią w/w
wyniki posiadają jeszcze 70-procentowy margines, w stosunku do norm ustalonych w pozwoleniu wodno-prawnym i decyzji środowiskowej wydanej
przez Starostę Skarżyskiego.

• 
• 
• 
• 
•  

 

Badania wody na dzień 16.01.2023r.

badania wody 16.01.23r.

 

Badania wody na dzień 04.04.2023r.

  badanie wody 1

  badanie wody 2

badanie wody 3

badanie wody 4

 Badania wody na dzień 08.05.2023r.

 

zalacznik 1.2

zalacznik 1.3

zalacznik1.4

Badania wody ujęcia : Klonów, Łączna, Zalezianka

 

badanie z ujęcia Klonów

badanie z ujęcia Łączna

badania z ujęcia Zalezianka

 SPRAWOZDANIE Z BADAŃ Z DNIA 14.06.2023R.

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ 1

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ 2

 

SPRAWOZDANIE Z BADAŃ WODY Z DNIA 23.06.23R.

sprawozdanie z badań 23.06.23r.

 

Sprawozdanie z badań wody ujęcia Klonów i Zalezianka 05.01.2024r.

sprawozdanie z badań wody ujęcie Klonów

sprawozdanie z badań wody hydrofornia Zalezianka

sprawozdanie z badań wody studnia Zalezianka

 

Sprawozdania z badań wody z dnia 16.01.2024r.

badania wody z dnia 16.01.24r.

 

Sprawozdania z badań wody z dnia 12.04.2024r.

badania wody Jamno

badania wody Klonów

badania wody Zalezianka

 

Sprawozdania z badań wody z dnia 20.06.2024r.

sprawozdanie wodociąg Łączna

sprawozdanie wodociąg Zalezianka

 

Badanie wody z ujęć: Zalezianka, Czerwona Górka z dnia 09.07.2024r.

badanie wody zalezianka 09,07,24

stężenie radonu Czerwona Górka 09.07.24

 

Protokól kontroli z dnia 13.06.2024r. wodociąg Łączna

Protokół kontroli wodociag Łączna

 

Protokół kontroli z dnia 13.06.2024r. wodociąg Klonów

Protokół kontroli Klonów

 

HERB I FLAGA GMINY ŁĄCZNA

Jednostki samorządu terytorialnego np. gmina, mogą ustanawiać w drodze uchwały własnego organu stanowiącego (w tym przypadku rady gminy) swoje herby, flagi, emblematy oraz insygnia i inne symbole. Tak stanowi Ustawa z dnia 21 grudnia 1978 roku o odznakach i mundurach (znowelizowana 29 grudnia 1998 roku). Wzory symboli, o których mowa powyżej muszą być ustanawiane w zgodzie z zasadami heraldyki, weksylologii (czyli dyscypliny zajmującej się chorągwiami i symbolicznymi znakami wojskowymi, państwowymi, terytorialnymi, organizacji i grup społecznych czy wyznaniowych) i miejscową tradycją historyczną.
Projekt herbu gminy Łączna powstał w 2000 roku po konsultacjach prowadzonych przez przedstawicieli gminy w osobach wójta Andrzeja Ślusarczyka i sekretarza gminy Jacentego Kity z heraldykiem Jerzym Michtą - pracownikiem naukowym Akademii Świętokrzyskiej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach i plastykiem Krzysztofem Majem z Kielc. Ich współpraca była konsekwencją wymagań nałożonych przez cytowaną wyżej ustawę. Warto dodać, że Jerzy Michta jest twórcą koncepcji heraldyki samorządowej dla województwa świętokrzyskiego (czyli herbów województwa, powiatów i gmin). Koncepcja ta pozwala na wykorzystywanie w herbie gminy najbardziej charakterystycznych elementów herbu powiatu wskazując na jej (tj. gminy) terytorialną przynależność lub na sięgnięcie do własnej tradycji historycznej danej gminy lub wreszcie na nawiązanie do patronów kościoła lub parafii znajdujących się na terenie gminy.
W przypadku gminy Łączna postanowiono skorzystać z tej ostatniej możliwości. Jakkolwiek najstarszy zachowany przekaz źródłowy dotyczący tej miejscowości pochodzi z roku 1383 i jest ściśle związany z akcją osadniczą prowadzoną na tym terenie przez biskupów krakowskich, to jednak trudno uchwycić jakiś charakterystyczny element świadczący o własnej tradycji historycznej, a tym bardziej o jego ciągłości. Jako jedna z ponad dwudziestu wsi stanowiących klucz bodzentyński biskupstwa krakowskiego była osadą typowo rolniczą z młynem, podobną do pozostałych. Na przełomie XIX i XX wieku można na terenie dzisiejszej gminy zaobserwować występowanie drewnianych produktów drobnego przemysłu włościańskiego, takich jak: widły, grabie, niecki, łopaty, międlice, wrzeciona, a przede wszystkim łyżki. Niektórzy miejscowi wytwórcy przestawili swoją produkcję na zabawki ludowe, takie jak kółka osadzone na dyszelkach oraz bryczki i konie na biegunach. Wzorce tych wyrobów przejęli od osiadłych na terenie Łącznej przybyszów z zaboru austriackiego. Jednakże zabawkarstwo ludowe było charakterystyczne nie tylko dla terenu określanego dziś jako gmina Łączna, ale występowało ono także w Ostojowie, Michniowie, Baranowie, Błocie i Berezowie, a więc na terenie dzisiejszego miasta i gminy Suchedniów. Zapewne też dlatego trudno w tym przypadku doszukiwać się jakiejś tradycji zasługującej na umieszczenie w herbie.
Na sesji Rady Gminy w Łącznej w dniu 6 października 2000 roku radni pozytywnie zaopiniowali projekt herbu i flagi gminy przedstawiony przez Jerzego Michtę i Krzysztofa Maja. Wybrany do przyjęcia jako obowiązujący projekt ukazuje postacie patronów miejscowego kościoła: świętych apostołów Szymona i Judę Tadeusza. Takie wezwanie nosiła przydworska kaplica, będąca filią kościoła parafialnego we Wzdole. W 1912 roku rozpoczęto w Łącznej budowę kościoła, a w 1913 roku biskup sandomierski Marian Ryx erygował parafię Łączna wydzielając ją z dotychczasowej parafii Wzdół. Aktualnie kościół, jak i parafia są jedynymi w diecezji kieleckiej noszącymi to wezwanie. Uroczystość tytułu kościoła, czyli odpust parafialny przypada 28 października.

 

 

Herb gminy Łączna jest przedstawieniem ikonograficznym postaci obu apostołów z atrybutami ich męczeńskiej śmierci. Wzór przedstawienia obu apostołów został zaczerpnięty z dekoracji mozaikowej z 2 poł. XII wieku w Capella Palatina w Palermo (Włochy), przedstawiającej Chrystusa ze świętymi Piotrem i Pawłem, których postacie posłużyły do przedstawienia Szymona i Judy Tadeusza z charakterystycznym dla nich wyglądem zewnętrznym i atrybutami ich męczeńskiej śmierci. Najogólniej herb przedstawia się następująco: Na tarczy renesansowej, zaokrąglonej od podstawy, w polu błękitnym, z prawej strony postać Judy Tadeusza z siwą brodą i takimiż, niezbyt długimi włosami, w czerwonej sukni, trzymającego w ręku białą pałkę - atrybut jego męczeńskiej śmierci. Z lewej strony postać Szymona w żółtej sukni, trzymającego w ręku białą piłę - narzędzie jego śmierci. Głowa każdego z apostołów otoczona jest złotym nimbem - oznaką ich świętości. Należy dodać, że podane tu strony: lewa i prawa są stronami heraldycznymi, to znaczy odwrotnymi od strony osoby patrzącej na tarczę. Chociaż literatura hagiograficzna poświęciła apostołom wiele miejsca, to brak jest wiadomości pewnych, historycznie udokumentowanych. Powstało natomiast wiele legend, które z czasem stały się jak gdyby drugimi żywotami apostołów, i jako takie zostały silniej utrwalone przez tradycje, niż fakty rzeczywiście mające miejsce. Nie inaczej jest w przypadku apostołów Szymona i Judy Tadeusza.

Szymon Apostoł

Jego imię jest imieniem biblijnym pochodzenia hebrajskiego, występujące w dwóch formach: Symeon i Szymon i znaczy tyle, co "Bóg wysłuchał". Jest spośród Dwunastu postacią chyba najmniej znaną. Występuje w Nowym Testamencie zaledwie cztery razy i to tylko w spisach apostołów, tzw. katalogach (w Ewangeliach Mateusza, Marka , Łukasza i w Dziejach Apostolskich). Wymieniany jest z Jakubem synem Alfeusza, Judą Tadeuszem i Judaszem Iskariotą; w Mt 10,4 i Mk 3,18 występuje na jedenastym miejscu, w Łk 6,15 i Dz 1,13 na dziesiątym miejscu. Są to jedyne pewne wiadomości na jego temat. W Ewangeliach Mateusza i Marka nosi przydomek Kananejczyk, co jest tłumaczone jako Gorliwy, choć niektórzy dawniejsi autorzy utożsamiali go z panem młodym z Kany Galilejskiej. Tymczasem Gorliwy lub Gorliwiec oznaczać może tu religijnego entuzjastę, czy nawet byłego członka grupy tzw. zelotów żydowskich - religijnych radykałów dążących m.in. do wyzwolenia spod władzy Rzymu. Można też uznać ten przydomek za określenie wielkiej gorliwości w służbie apostolskiej.

Juda Tadeusz

Imię Juda jest imieniem biblijnym pochodzącym od hebrajskiego Jehuda - "godny czci". Z kolei imię Tadeusz, również biblijne, wywodzi się z języka aramejskiego, w którym thad - daj oznaczało człowieka o szerokiej piersi. W katalogach apostołów występuje w Łk 6,16 i Dz 1,13 jako Juda; syn Jakuba i brat Jakuba na jedenastym miejscu. Ponadto w J 14,22 występuje jako Juda, ale nie Iskariota. Pod imieniem Tadeusz figuruje dwukrotnie w katalogach apostołów: Mt 10,3 i Mk 3,18 na dziesiątym miejscu. Dodawanie do imienia Judy dodatkowych informacji (syn Jakuba lub brat Jakuba), najprawdopodobniej było spowodowane koniecznością odróżnienia tego apostoła od Judasza. Stąd również wyciągano wnioski, że był bratem Jakuba Apostoła (młodszego), choć forma tego nazwania w zakresie pokrewieństwa raczej wskazuje na synostwo. Podobnie wygląda sprawa pokrewieństwa Judy z Panem Jezusem: nowsi bibliści skłaniają się do tego, aby od Judy Tadeusza odróżniać drugiego Judę nazwanego "bratem Pańskim"(Mt 13,55, Mk 6,3). Nie ma też absolutnej pewności czy Juda Tadeusz jest autorem jednego z listów wchodzących w skład Nowego Testamentu. Natomiast powszechnie uznaje się, że Juda i Tadeusz to ta sama osoba. W czasie Ostatniej Wieczerzy zwrócił się do Jezusa następującymi słowami: "Panie, cóż się stało, że nam się masz objawić, a nie światu?" (J 14,22). Podobnie jak w przypadku Szymona Apostoła, wzmianki o Judzie Tadeuszu w Ewangeliach i Dziejach Apostolskich, są jedynymi, które można uznać za wiarygodne.
Dzieje apostołów, o których życiu po Wniebowstąpieniu Pańskim nie przechowały się żadne autentyczne wiadomości, a zwłaszcza tych, którzy mieli głosić Ewangelię w krajach Wschodu, legenda kształtowała w sposób dość podobny: dokonywali cudownych uzdrowień, wypędzali złe duchy mieszkające w posągach pogańskich bożków, byli miłosierni dla swych wrogów, ale na ogół spotykali się z życzliwym przyjęciem i dokonywali wielu nawróceń. Trudno jest określić pole działań apostolskich obu apostołów. W przypadku Szymona można spotkać wiadomości o jego działalności w Afryce, szczególnie w Egipcie, w Armenii, Persji, a nawet w Wielkiej Brytanii. Z kolei Juda Tadeusz miał apostołować w Palestynie, Arabii, Mezopotamii, Persji, choć podawane są również: Libia, Fenicja, Armenia, a nawet Rosja. Z jego misją apostolską związana jest piękna legenda opowiadająca o współczesnym Chrystusowi królu Edessy (dzisiejsza Urfa w Turcji) - AbgarzeV. Chory na trąd król postanowił napisać do Chrystusa list z prośbą o uzdrowienie. List ten doręczył Chrystusowi malarz, który z polecenia króla miał namalować portret Chrystusa i dostarczyć do Edessy. Ponieważ sportretowanie Chrystusa sprawiało malarzowi trudności, dzieło dokończył sam Chrystus: przyłożył do swojej twarzy płótno, odciskając na nim obraz swojego oblicza. Spojrzenie na wizerunek Chrystusa przywróciło Abgarowi zdrowie, doznał też łaski nawrócenia, a Juda Tadeusz udzielił mu chrztu. Portret ten król Abgar miał wręczyć apostołowi, stąd często można spotkać Judę Tadeusza z wizerunkiem Chrystusa, tzw. mandylionem w ręku lub na piersiach. Legenda ta nie ma jednak żadnych podstaw historycznych.
Stara tradycja chrześcijańska połączyła obu apostołów zarówno w działalności, jak i w męczeńskiej śmierci na terenie Persji. Legenda opowiada o spotkaniach z perskim królem, czy też wodzem Bodarachem, któremu przepowiedzieli wbrew wróżbom pogańskich kapłanów zawarcie pokoju z Indiami, a następnie udzielili chrztu i głosili Ewangelię w całym królestwie. Z kolei z mieście Samir lub Suanir na rozkaz apostołów szatani pod postaciami przypominającymi Murzynów opuścili posągi pogańskich bóstw, niszcząc je, co przedstawione zostało na obrazie bocznego ołtarza kościoła w Łącznej. Ołtarz ten znajduje się w transepcie, czyli nawie poprzecznej po prawej stronie patrząc od ołtarza głównego.
Na ścianie tej części transeptu malarka A. Pawłowska przedstawiła techniką sgraffito sceny z życia apostołów Szymona i Judy. Technika ta polega na pokrywaniu muru kilkoma cienkimi warstwami zabarwionego tynku i zeskrobywania według określonego wzoru warstw wierzchnich, dzięki czemu powstaje dwu - lub wielobarwna kompozycja. Przedstawione sceny nawiązują do przekazów tradycji chrześcijańskiej oraz do tzw. apokryfów, czyli pism, które nie zostały włączone do kanonu ksiąg Pisma Świętego, mimo, że upodobniają się do nich osobą domniemanego autora, tematyką, wątkiem opowiadania oraz biblijnymi rodzajami literackimi.
Najistotniejsze ze względu na analogie z herbem gminy Łączna są sceny w dolnej części malowidła: przedstawiają one męczeństwo obu apostołów. Nie jest znana data ich śmierci. Podana na malowidle data 28.X. 62 r. po Chr. nie ma podstaw historycznych. Wykluczałoby ją bardzo prawdopodobne powstanie listu św. Judy Apostoła między 62 a 64 lub 67 rokiem. Ksiądz Piotr Skarga SI w Żywotach Świętych Apostołów i Ewangelistów datuje śmierć obu apostołów na 28.X.60 r., można też spotkać wzmianki o śmierci Szymona Apostoła ok. 80 r., a Judy - przed 96 r. Podobnie niepewne jest miejsce śmierci apostołów: Suanir, w innym brzmieniu Sunamur w Persji, ale również fenickie miasto Berytus lub Berytos czyli dzisiejszy Bejrut, albo pobliski Arad. Nie ma również jednoznacznie brzmiących przekazów dotyczących okoliczności śmierci i narzędzi, jakimi ją apostołom zadano. Wypada tylko przypomnieć, że według wielu źródeł śmierć mieli ponieść tego samego dnia. W przypadku Szymona było to przecięcie piłą, zaś Juda miał być zabity pałkami, choć wymienia się również jako narzędzie śmierci maczugę.
Sądząc po ilości atrybutów, z jakimi przedstawiano apostołów poczynając od wczesnego średniowiecza, należy przypuszczać, że wszystkie przekazy o ich śmierci znacznie różniły się od siebie; podobne uwagi można mieć co do wyobrażeń ikonograficznych apostołów. Wczesne przedstawienia apostołów pochodzą już z IV wieku. Początkowo wyobrażani byli jako młodzi ludzie, najczęściej z brodami, z czasem występują cechy indywidualne zaczerpnięte z apokryfów, legend i tradycji. Ubrani są zwykle w białe suknie, tuniki i palle; występowali najpierw boso, następnie w sandałach. Atrybuty poszczególnych apostołów powstają w zasadzie dopiero w średniowieczu na Zachodzie, przede wszystkim w oparciu o literaturę apokryficzną. We wczesnym stadium tych przedstawień (Sąd ostateczny P. Cavalliniego, kościół św. Cecylii w Rzymie, ok. 1293 r.) Szymon i Juda niosą krzyże. Na portalu katedry w Chartres (Francja, XIII wiek) atrybutami obu apostołów są książki. Od XIV wieku niemal obligatoryjnym atrybutem Szymona Apostoła staje się piła. Atrybuty Judy Apostoła są bardziej zróżnicowane: występuje z mieczem i modelem miasta Edessy (XII w., Rob w Dalmacji), trzema kijami (XII w., Bamberga, Niemcy), toporem (XIII w., katedra w Amiens, Francja), halabardą (XV w., Straubing, Niemcy). Z Kolonii (XIII w., Niemcy) pochodzi obraz tablicowy przedstawiający ukamienowanie apostoła. Czasem występuje z kątownicą (XVII w., A. van Dyck 1620-22, malarz flamandzki). Najpopularniejsze są jednak przedstawienia Judy Apostoła z pałką lub maczugą (dość częste od XIV wieku). Z kolei od XVIII w. Juda bywa przedstawiany ze wspomnianym już mandylionem. Jedyne cykle, czyli zobrazowane sceny z życia) obu apostołów znajdują się na witrażach katedry w Chartres i pochodzą z XIII wieku.
Męczeństwo obu apostołów ekspresyjnie przedstawia zwłaszcza sztuka baroku (płaskorzeźba w kościele parafialnym w Krems / Austria / dłuta J.M. Götza z 1736 roku). Gdy chodzi o przedstawienia wyglądu apostołów, to zmieniały się one w ciągu wieków. Według A. Brykczyńskiego (1894) najbardziej klasyczne wizerunki obu apostołów były następujące:
"Św. Szymon - najstarszy co do wieku wśród apostołów, głowa łysa, oczy przymrużone, prawie bez brody, czyta księgę, suknia żółtawa, płaszcz oliwkowy.
Św. Juda - Tadeusz - włosy krótkie, broda długawa ryżawa, krzyż odwrócony, na którym był umęczony, w ręku łódka, gdyż był rybakiem. Suknia czerwona, płaszcz cynamonowy."
Nowsze opracowania, np. autorstwa ks. Marka Starowieyskiego w głównych zarysach powtarzają cechy charakterystyczne wyglądu Szymona Apostoła, nieco inaczej przedstawiony jest Juda Apostoł: "…podobny do Chrystusa, ma włosy krótkie, a długą jasną brodę… Nosi na sobie suknię czerwoną i płaszcz brązowo-czerwony." Do atrybutów wymienianych u A. Brykczyńskiego dodaje się laskę lub maczugę. Warto dodać w nawiązaniu do wyglądu Judy Apostoła z herbu gminy Łączna, że ukazywanie go z siwą brodą, w długiej todze i płaszczu znane jest już w XIII w. we Francji (południowy portal katedry w Chartres), a jeszcze bardziej wyraziste jest na obrazie El Greco (1541-1614, Hiszpania).
Święty Szymon Apostoł patronuje farbiarzom, garbarzom, tkaczom, drwalom, rzemieślnikom zajmującym się skórami, a ponadto spawaczom. Jego relikwie znajdują się w Bazylice Watykańskiej, a ponadto w Tuluzie (Francja). Jest patronem cesarskiego miasta Goslar (Niemcy).
Święty Juda Apostoł jest orędownikiem przed Bogiem w sprawach uznawanych po ludzku za beznadziejne. Jego relikwie znajdują się w Bazylice św. Piotra w Rzymie, w Tuluzie, w Goslarze. Jest patronem Frankfurtu nad Menem (Niemcy). Jego imię nosi wielki szpital dziecięcy w Memphis (USA). W Polsce odbiera szczególną cześć w kościele Św. Krzyża w Warszawie, znanym z transmisji radiowej Mszy Świętej, oraz w Łętowni w archidiecezji krakowskiej (razem z Szymonem Apostołem). Obaj apostołowie są patronami diecezji siedleckiej.
Głównym walorem herbu gminy Łączna jest nawiązanie do najlepszych zasad heraldyki średniowiecznej, jak również łączenie barw i ich symboli. Symbolikę kolorów występujących w tym herbie podaje katalog Sicillusa (ok. 1450 r.) "Le blason des couleurs en armes" (cytuję za Jerzym Michtą):
barwa czerwona - symbolizuje zwycięstwo, panowanie, wolność;
barwa biała (srebrna) - czystość, rozsądek, radość, szlachetność;
barwa żółta (złota) - świetność, doskonałość, mądrość, szacunek, wybitność;
barwa błękitna - wierność, skromność, oddanie.
Warto dodać, że podobne interpretacje można znaleźć w pracy D. Forstner OSB Świat symboliki chrześcijańskiej. W przypadku barwy błękitnej pola tarczy herbu jest to nawiązanie do herbu województwa świętokrzyskiego. Przyjęta w heraldyce samorządowej koncepcja wykorzystywania tytułu (wezwania) kościoła przy tworzeniu nowych herbów pozwala na rozszerzenie propozycji przy projektowaniu nowych symboli heraldycznych dla gmin.

Flaga gminy Łączna jest kolorystycznym odwzorowaniem barw występujących w herbie. Stąd flaga złożona jest z czterech barwnych pasów ustawionych pionowo. Od strony patrzącego, z lewej strony pas błękitny o szerokości 1/3 płata flagi; od strony prawej również pas błękitny, też o szerokości 1/3 płata flagi. W środku trzeci pas, podzielony na dwie równe części. Od strony lewej pas czerwony, od strony prawej żółty. Pas czerwony i żółty odpowiadają postaciom apostołów Judy Tadeusza i Szymona. Natomiast pasy błękitne odpowiadają polu tarczy, na którym stoją postacie obu apostołów. Flaga ma kształt prostokąta o stosunku boków 5:8 jest to stosunek boku krótszego (szerokość) do boku dłuższego (długość) tak jak polska flaga państwowa.

Opracował:
Cezary Tusznio

Zdjęcia:
Andrzej Barański
Joanna Tokarczyk

Literatura:

Dokumenty:
"Projekt herbu i flagi gminy Łączna, powiat Skarżysko i jego uzasadnienie, opracowany przez dra Jerzego Michtę, Kielce, 2000.08.28, maszynopis
"Projekty flagi gminy Łączna, opracowane przez dra Jerzego Michę, 29.08.2000, Kielce, maszynopis
"Protokół Nr 8/VIII/2000 z posiedzenia Rady Gminy w Łącznej odbytego w dniu 6 października 2000 r., maszynopis w Urzędzie Gminy w Łącznej - Biuro Rady Gminy

Źródła:
"Apokryfy Nowego Testamentu. Apostołowie, część 1 i 2, red. ks. M. Starowieyski, Kraków 2007
"Dwunastu. Pseudo Adbiasza Historie Apostolskie, opr. ks. M. Starowieyski, Kraków 1995
"Gazeta Kielecka, R. XVI, 1885, nr 76 [W:] Wybór źródeł do dziejów Kielecczyzny,cz.2,red.Z.Guldon,Kielce 1974

Opracowania:
"M. Bocian, Leksykon postaci biblijnych, Kraków 1998
"Brykczyński, Podręcznik praktyczny ikonografii chrześcijańskiej, Warszawa 1894
"K. Dobrowolska, Jedyne takie wezwanie w diecezji. Parafia Świętych Szymona i Judy Tadeusza w Łącznej, NIEDZIELA, edycja Kielce, 2003, Nr 22(18)
"Dwunastu Apostołów, red. J. Turnau, Kraków 2002
"Encyklopedia Katolicka, T. 1, Lublin 1985, T. 4, Lublin, 1985, T. 8, Lublin 2000
"D. Forstner OSB, Świat symboliki chrześcijańskiej, Warszawa 1990
"Ks. H. Fros SJ, Wprowadzenie do mszy o świętych, cz. 2, Warszawa 1982
"H. Fros SJ, F. Sowa, Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 1988
"J.Grzywna,Oświata i kultura w powiecie kieleckim w latach 1918-1939,Kielce 1977
"Jakub de Voragine, Złota legenda, Warszawa 1983
"U. Janicka - Krzywda, Atrybut - Patron - Symbol, Kraków 1988
"J. Kita, Historia kościoła do 1939 roku. Powstanie parafii w Łącznej, Informator Gminy Łączna, 2000, Nr 11
"M. Michalski, Imię - Hagiografia - Atrybut, Gdańsk 1991
"J. Michta, Heraldyka samorządowa województwa świętokrzyskiego i jej symbolika, Kielce 2000
"J. Michta, Herb i flaga dla gminy, Informator Gminy Łączna, 2000, Nr 11
"Podręczna Encyklopedia Biblijna, T. 1-2, Poznań 1960-1961
"Bp K. Radoński, Święci i błogosławieni Kościoła Katolickiego, Poznań 1947
"Ks. Piotr Skarga,Żywoty Św. Apostołów i Ewangelistów, Kraków 1913
"Ks. W. Zaleski SDB, Rok kościelny, T. 2, Warszawa 1993
"Ks. W. Zaleski SDB, Święci na każdy dzień, Warszawa 1986
"Ch. Zieliński, Sztuka sakralna, Poznań, 1960
"Żywoty Świętych Pańskich na każdy dzień roku, opr. O. H. Hoever SOCist, Olsztyn, 1988
"Żywoty Świętych Pańskich na wszystkie dni roku opracowane… Mikołów 1927

POŁOŻENIE GMINY ŁĄCZNA

Gmina Łączna od zachodu graniczy z gminami Zagnańsk i Bliżyn, od północy z miastem Suchedniów, od wschodu sąsiaduje z gminami Suchedniów i Bodzentyn, a od południa z gminą Masłów. W obecnie wprowadzanym podziale administracyjnym kraju obszar gminy włączony został w obręb powiatu Skarżysko-Kamienna, w województwie świętokrzyskim. Gmina licząca ok. 5,4 tyś. mieszkańców obejmuje obszar 62 km2. W skład gminy wchodzi 13 sołectw: Czerwona Górka, Gózd, Jęgrzna, Kamionki, Klonów, Łączna, Osełków, Podłazie, Podzagnańszcze, Występa, Zagórze, Zalezianka, Zaskale.

CHARAKTERYSTYKA
Gmina Łączna położona jest w południowej części powiatu skarżyskiego obejmując Pasmo Klonowskie Gór Świętokrzyskich. Zajmuje obszar o urozmaiconej rzeźbie terenu z dużym udziałem lasów 57,7 proc. Najważniejszymi bogactwami naturalnymi gminy są piaskowce kwarcytowe i lasy. Występuje tutaj jedyne w kraju złoże kopaliny krzemionkowej. Rozdrobnione rolnictwo, o przeciętnym areale nie przekraczającym 2,7 ha nie sprzyja intensywnej produkcji rolnej. Gwarantuje jednak zachowanie w niezmienionej formie charakterystycznych cech krajobrazu w postaci malowniczych pól poprzeplatanych miedzami i kępami drzew. Są one ostoją dla chronionych oraz pożytecznych zwierząt, ptaków i owadów. Stwarza także dogodne warunki dla rozwoju rolnictwa biodynamicznego (czystego ekologicznie) i agroturystyki.

DULĘBA
Na początku XIX wieku osada w pobliżu wsi Ostojów znana jako Dulęba Młyn, z jednym domem. Istniał tu w pierwszej połowie XIX wieku młyn wodny zbożowy o drewnianej konstrukcji szkieletowej z napędem (do 1920 r. na koło podsiębierne, później na turbinę) wzniesiony na rzece Kamionce. Przemiał wykonywany był na jedno złożenie kamieni młyńskich.

GÓZD
Wieś Gózd na początku XIX wieku liczyła 30 domów. Kilka metrów od szkoły pod trasą krajową "7" znajduje się przepust wodny wybudowany w XIX wieku przy pierwotnym wytaczaniu drogi Warszawa-Kraków. Przy wylocie otwory są zwężone poprzez betonowe kręgi. W środku przepustu widać konstrukcję z miejscowych bloków piaskowca. Przepust pierwotnie przy węższej drodze służył zarówno jako odprowadzenie wody i szlak przeprowadzania zwierząt gospodarskich pod nasypem drogi. Na obszarze miejscowości Łączna, gdzie trasa musiała być posadowiona na nasypach zachowało się kilka takich przepustów - w części wejściowej przebudowane.

OSEŁKÓW
Część wsi Ostojów, w której znajdowało się ujęcie wody na bezimiennym dopływie Kamionki. Posiadało spiętrzenia zapasowej wody dla zakładów wodnych położonych niżej, na rzece Kamionce - pochodzące z I połowy XIX w. Wieś liczyła w tym czasie 19 domów.

OSIECZNO
Starym nasypem kolejki wąskotorowej z leśnej polany Kruk można dotrzeć do Leśnictwa Osieczno (oddział 58) gdzie w Lasach Państwowych administrowanych przez Nadleśnictwo Suchedniów rośnie objęty ochroną pomnikową cis pospolity. Ochroną objęto drzewo z gatunku prawie zupełnie wytępionego z polskich lasów, dlatego też i jego rozmiary nie należą do imponujących: obwód w pierśnicy 28 cm (średnica około 9 cm) zaś wysokość około 5 m. Drzewo znajduje się po prawej stronie nasypu kolejki w oddaleniu 50 m od niej, dlatego trudno je dostrzec.

ŁĄCZNA
Od średniowiecza wieś Łączna przynależała do okręgu parafialnego we Wzdole. Po raz pierwszy pojawia się w źródłach w 1260 r., w dokumencie księcia Leszka Czarnego dla cystersów z Wąchocka, w którym nadaje im przywilej łowienia bobrów na rzece Kamionce, wówczas zwanej Łączna.

Miejscowość występuje w źródłach w okresie staropolskim pod nazwami Łączno, Laczna (1383 r.), in Lanczna (1422 r.), Lączna (około 1470 r.), Lanczno (1578 r.). Według językoznawców nazwa mogła oznaczać łąkę - teren porośnięty trawami, pole, pastwisko lub las nad rzeką bądź na terenie podmokłym (łęgi) lub wygięcie, krzywiznę, zakole rzeki, teren położony w zakolu bądź nad brzegiem rzeki. Inne źródła mówią, iż oznaczało to miejscowość łączącą innem większe, poprzez drogę biegnącą przez nią.

Stanowiła własność biskupstwa krakowskiego aż do przejęcia dóbr wskutek postanowień sejmu czteroletniego (1788 r.).
W XV wieku było tu 11 łanów kmiecych, sołectwo z dwoma łanami wolnymi, karczmą z dwoma polami i ogrodami. Wszyscy płacili dziesięcinę wytyczną i kanapalną na rzecz biskupstwa krakowskiego, oszacowaną na 10 grzywien. Ponadto był w osadzie młyn. Powyższe pozwala widzieć w Łącznej wieś lokowaną na prawie niemieckim najpóźniej w pierwszej połowie XV wieku.

Księga kontrybucji parafialnych diecezji krakowskiej z 1529 r. przynosi informację o czynszu płaconym z Łącznej w dwóch ratach, wysokości 5 i 10 grzywnien oraz dziesięcinie wytycznej wysokości 6 grzywien. Wieś należała wówczas do klucza bodzentyńskiego biskupstwa krakowskiego. Źródła do dziejów górnictwa i hutnictwa sytuują we wsi kuźnicę dzierżoną przez Jana Walka do 1531 r. Według rejestru poborowego z 1564 - 1565 r. z Łącznej przychodziło 7 florenów. W 1577 r. wykazano 13? łana, 3 komorników i 3 młyny. Rok później, w rejestrze poborowym powiatu sandomierskiego wykazano w Łącznej 18 kolonistów na 11 i ? łana, 5 ogrodów, 2 łany sołtysie, 6 ubogich (prawdopodobnie komorników), 14 rzemieślników i 1 młynarza, co pozwala ostrożnie szacować liczbę mieszkańców na ponad 100 osób. Duża liczba rzemieślników pozwala mieć pewność, co do stałego funkcjonowania we wsi kuźnicy. Pewne jest również, iż swój rozwój osada zawdzięczała rzemiosłu żelaznemu, jako że nie przybywało ziemi uprawnej (zbliżona ilość łanów, co w XV wieku). Ponadto miejscowa ludność w okresie staropolskim mogła znajdować zatrudnianie w nieodległych kuźnicach, Ogonowskiej i Ostojowskiej. Pierwsza z nich wymieniona w źródłach w 1611 r., była w posiadaniu kurników Ogonków, a przed 1644 rokiem przeszła w ręce szlacheckie. Istniała jeszcze w 1680 r. Druga z nich, wymieniona w 1644 r. jako dworska, w 1647 r. była w rękach szlachty Łochyńskich i Michnowiczów. W 1622 r. mieszkało w Łącznej 457 osób, w pobliskim Ogonowie 33, a w Ostojowie 17.w 1787 r. ludność Łącznej wzrosła już do 637 osób. Do rozwoju osady przyczynił się z pewnością trakt warszawsko-krakowski, poczynając od przeniesienia stolicy z Krakowa do Warszawy w 1596 r. Już w XVI wieku znana jest droga lokalna łącząca osadę z Parszowem i Wzdołem. Do początków XIX wieku Łączna znana była z bartnictwa, które podupadło wobec braku zapotrzebowania na miód i wskutek przetrzebienia okolicznych lasów wycinką drzewa na potrzeby hutnictwa żelaza. Przedsiębiorcza ludność miejscowa szybko znalazła inne zajęcie i już pod koniec wieku wieś znana była z wyrabianych tu drewnianych zabawek.

Łączna w XIX wieku zlokalizowana była w powiecie kieleckim, gminie Suchedniów i parafii Wzdół. W latach 1801 - 1804 we wsi Łączna odnotowano 125 domów, 60 mężczyzn, 10 koni i staw. Zagęszczona zabudowa koncentrowała się wzdłuż drogi do Ostojowa. Ówcześnie była to jedna z największych osad zlokalizowanych na terenie obecnego powiatu skarżyskiego. W 1827 r. należąca do rządu (przeszła na własność państwa wskutek postanowień sejmu czteroletniego), wówczas Łączna liczyła już 134 domy i 884 mieszkańców. Natomiast w części prywatnej stał 1 dom z ośmioma mieszkańcami. Administracyjnie był to również obręb leśny w samsonowskim urzędzie leśnym. W XIX wieku o Łącznej pisano: "Położona nad rzeczką Łączna, Łączniarką, Żelezianką, która pod wsią rozpoczyna swój bieg i dalej płynie ku północy pod Ogonowem, Berezowem, Suchedniowem, Rejowem, Blinem, aż wpada z prawego brzegu do Kamiennej". Inne opisy wymieniają Łączną z rzeką Żelezianką i Losieńcem. Pierwsza jest drugą nazwą samej Łącznej (obecnie rzeka Kamionka). Natomiast co do Łosieńca - mogła to być rzeczka wpadająca z lewego brzegu pod Berezowem.

Ludność okoliczna brała czynny udział w wydarzeniach powstańczych 1863 - 1864 r., m.in. w ataku na Bodzentyn, produkcji uzbrojenia powstańczego czy zaopatrywaniu obozu Langiewicza pod Wąchockiem. Pomnik na Występie upamiętnia wydarzenai z okresu powstania styczniowego opisane przez Stefana Żeromskiego w "Echach leśnych". We wsi stał kościółek. W 1920 r. ukończono budowę świątyni parafialnej pod wezwaniem św. Szymona i Judy Tadeusza. Murowany kościół na planie krzyża łacińskiego jest do dzisiaj ozdobą wsi. Łączna jest obecnie siedzibą gminy.

Na miejscowym cmentarzu znajdują się groby z 1915 r. oraz mogiły z okresu II wojny światowej. Mogiły leśne, kwatery żołnierzy oraz pomniki w Zaleziance i Klonowie przypominają o zaangażowaniu ludności miejscowej w walkę z okupantem niemieckim. W okolicznych lasach działaly oddziały "Ponurego", "Szarego" i "Nurta". Po wojnie rozwinął się tu przemysł drzewny, hutnictwo szkła oraz pozyskiwanie piaskowca kwarcytycznego (Bukowa Góra) z jednego z największych czynnych kamieniołomów "Bukowa Góra". Obecnie coraz częściej Łączna kojarzy się z usługami turystycznymi.

HISTORIA ŁĄCZNEJ I OKOLIC

Łączna, jako nazwa własna po raz pierwszy wymieniona została w dokumencie Leszka Czarnego z roku 1260, na mocy którego cystersi wąchoccy uzyskali prawo połowu bobrów na rzece Łącznej i rzece Kamiennej. Najstarsza pisana wzmianka o Łącznej pochodzi z roku 1383. Znajduje się w dokumencie wystawioną przez kancelarię katedry Świętego Wacława w Krakowie. Funkcję biskupa krakowskiego sprawował wówczas Jan Redlica. Najwcześniej z terenu dzisiejszej gminy wzmiankowana jest „Cziruona Góra", czyli obecna Czerwona Górka - w roku 1328. Nie jest to jednak zapewne data powstania samej miejscowości, ale nie zachowały się materiały historyczne, które pozwoliłyby precyzyjnie określić datę jej lokowania. Było to zapewne związane z kolonizacją prowadzoną na tym terenie przez biskupów krakowskich. Procesy te zapoczątkowane zostały w II połowie XIV wieku przez biskupa Bodzantę, a kontynuowane przez Floriana z Mokrska, Jana Redlicę, Piotra Wysza, Wojciecha Jastrzębca, a przede wszystkim Zbigniewa Oleśnickiego. Rozwój osadnictwa w okolicach Łącznej przyspieszyło powstanie traktu warszawsko - krakowskiego, którego znaczenie bardzo wzrosło po przeniesieniu w 1569 roku stolicy z Krakowa do Warszawy. Przez cały okres od XV do XVIII wieku miejscowość znajdowała się w województwie sandomierskim. W życiu gospodarczym miejscowości znaczącą rolę odgrywać musiało także bartnictwo. Dokument kapituły krakowskiej z 1644 roku wymienia siedmiu z nich z Łącznej: Pliasza, Wałek Kyzek, Mikołaj Januszek, Mateusz Grzybowski -, Sobek Janeczek, Jan Patyczek, Stanisław Kyzek. Jednak podstawą bytu mieszkańców tych ziem było rolnictwo. W produkcji roślinnej dominowała uprawa zbóż; pszenica, żyto, owies, jęczmień. Uzupełniającą rolę pełniła uprawa grochu, lnu, konopi, tatarki. W Łącznej znajdował się także folwark oraz browar. Od roku 1795 (po III rozbiorze Polski) tereny Łącznej na okres do 1809 roku znalazły się w zaborze austriackim. Następnie weszły w skład Księstwa Warszawskiego (do 1815 roku), a później Królestwa Polskiego. W 1827 roku wieś Łączna podzielona była na część rządową i część prywatną. Część rządową zamieszkiwało 884 mieszkańców i znajdowały się w niej 134 dymy (domy) mieszkalne. W części prywatnej był l dym i 8 mieszkańców. Pierwsza połowa XIX wieku to zanik tradycji hutniczych i górniczych w tym rejonie i bartnictwa. Ogromne znaczenie dla rozwoju Łącznej i okolicy miała budowa w latach 1820-1836 traktu warszawskiego. W 1846 roku powstały karczmy w Łącznej i Występie. W 1864r. w Występie istniała również Stajnia, zajezdnia i zajazd. Pod koniec XIX wieku niemal obok siebie istniały trzy karczmy: Pocieszka w Łącznej oraz w Goździe i Występie. Zmianie ulega również układ pierwotny wsi ukształtowany podczas średniowiecznej lokacji. Stało się tak w wyniku przeprowadzonej w II połowie XIX wieku akcji „urządzania wsi". Wyznaczone wówczas jednostki osadnicze miały charakter tzw. rzędówek. Wielodrożna wieś Łączna, w wyniku „urządzania", podzielona została na kilka miejscowości, które z czasem stały się odrębnymi wsiami (Kamionki, Czerwona Górka, Podzagnańszcze, Stawik, Jaśle). Nie mniej ważne dla Łącznej było wybudowanie w latach 1884-1885 kolei na trasie Dęblin - Radom - Skarżysko - Kielce - Dąbrowa Górnicza. Po roku 1867 Łączna znalazła się w Guberni Kieleckiej, powiecie kieleckim i gminie Suchedniów. Od końca lat 80-tych XIX wieku datują się początki szkolnictwa w Łącznej, zaś w latach 1905-1906 dzieci ze szkoły elementarnej bojkotowały nauczanie języka rosyjskiego. W 1913 powstała parafia w Łącznej, rok wcześniej rozpoczęto budowę kościoła, którego budowę zakończono w 1920 roku. Pod odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Łączna weszła w skład województwa i powiatu kieleckiego. Dwudziestolecie międzywojenne to także okres rozwoju życia społeczno -kulturalnego osady. W 1927 roku powstaje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Inspiratorem życia kulturalnego była również miejscowa szkoła. Organizowała m.in. obchody rocznic państwowych i niepodległościowych, przedstawienia teatralne, zajęcia sportowe. Działało w niej szereg organizacji: Związek Harcerstwa Polskiego, Towarzystwo Opiek na Zwierzętami, Koło Byłych Wychowanków, Szkolna Kasa Oszczędności, Szkolne Koło Ligi Morskiej, chór. Lata 1918-1939 to także rozwój gospodarczy osady. Powstał tartak, spółdzielnia spożywców „Rolnik’’ drobne zakłady handlowe i rzemieślnicze. 3 września 1939 roku atakiem niemieckiego lotnictwa a stację kolejową w Łącznej dociera tutaj II wojna światowa.

POWSTANIE GMINY

Gmina Łączna należy do jednych z najmłodszych jednostek samorządu terytorialnego w województwie świętokrzyskim. Powstała z dniem l stycznia 1995 roku na mocy decyzji ówczesnego premiera Waldemara Pawlaka. Nastąpiło to w wyniku podziału dotychczasowej gminy Suchedniów. Tradycje funkcjonowania odrębnej administracji na tym terenie istniały od lat powojennych do lat 1973-1975. Wówczas to wprowadzono dwustopniowy podział administracyjny Państwa na województwa i gminy. Na szczeblu lokalnym zlikwidowano gromady i zmniejszono liczbę gmin. Teren Łącznej i okolicznych wsi włączono do gminy Suchedniów. W marcu 1995 roku przeprowadzone zostały pierwsze w historii Łącznej samorządowe. Pierwsza sesja nowo wybranej Rady Gminy odbyła się 14 marca 1995 roku w świetlicy Kopalni i Zakładu Wzbogacania Kwarcytu ,,Bukowa Góra". Rada Gminy, spośród osiemnastu radnych, na swego przewodniczącego wybrała Zofię Chrzęszczyk, emerytowaną nauczycielkę Szkoły Podstawowej w Łącznej. Wójtem Gminy na tej samej sesji wybrany został Andrzej Ślusarczyk, wcześniej będący zastępcą burmistrza Suchedniowa.

I na koniec kilka ciekawostek o miejscowościach
DULĘBA

Na początku XIX wieku osada w pobliżu wsi Ostojów znana, jako Dulęba Młyn, z jednym domem. Istniał tu w pierwszej połowie XIX wieku młyn wodny zbożowy o drewnianej konstrukcji szkieletowej z napędem (do 1920 r. na koło podsiębierne, później na turbinę) wzniesiony na rzece Kamionce. Przemiał wykonywany był na jedno złożenie kamieni młyńskich.

GÓZD

Wieś Gózd na początku XIX wieku liczyła 30 domów. Kilka metrów od szkoły pod trasą krajową "7" znajduje się przepust wodny wybudowany w XIX wieku przy pierwotnym wytaczaniu drogi Warszawa-Kraków. Przy wylocie otwory są zwężone poprzez betonowe kręgi. W środku przepustu widać konstrukcję z miejscowych bloków piaskowca. Przepust pierwotnie przy węższej drodze służył zarówno, jako odprowadzenie wody i szlak przeprowadzania zwierząt gospodarskich pod nasypem drogi. Na obszarze miejscowości Łączna, gdzie trasa musiała być posadowiona na nasypach zachowało się kilka takich przepustów - w części wejściowej przebudowane

KLONÓW

Ta bogata w zasoby przyrodnicze I tradycje historyczne wieś jest jedną z najwyżej położonych w województwie świętokrzyskim. Na początku XIX wieku wieś liczyła 18 domów. Znajduje się tu pomnik pomordowanych podczas II wojny światowej 16 mieszkańców wsi. Natomiast na szczycie Bukowej Góry na małej leśnej polanie usytuowana jest kapliczka upamiętniająca mogiłę żołnierza napoleońskiego (z 1812 r.). W granicach wsi na obszarze leśnictwa Barcza zarejestrowano, jako pomnik przyrody grupę drzew - dwa modrzewie polskie o wymiarach: obwód w pierśnicy ok. 3,5 i ok. 3 m oraz wysokość ponad 23 metry. Modrzewie znajdują się przy starym trakcie zwanym "Biała Droga" - aktualnie droga szutrowa. W granicach wsi Klonów, na północnym zboczu Góry Bukowej (482,5 m n.p.m.), około 400 m na północny zachód od szczytu znajduje się wychodnia dolnodewońskich piaskowców zarejestrowanych, jako pomnik przyrody. Skałki przebiegają pasem długości ok. 80 m i szerokości 20-40 m, osiągając miejscami wysokość do 5 m.